Có đến 25-40% tổng sản lượng nông sản tươi sau thu hoạch không thể đến tay người tiêu dùng, do sự hư hỏng và phân hủy xảy ra trong khâu phân phối. Đây là vấn đề gây thiệt hại nặng cho ngành nông nghiệp nước ta.
MAP là phương pháp thay đổi thành phần không khí bên trong bao bì bằng một hỗn hợp của 3 loại khí CO2, N2 và O2. Đây là phương thức bao bọc thực phẩm trong các vật liệu chắn khí, trong đó môi trường khí được thay đổi để ức chế tác nhân gây hư hỏng, nhờ đó có thể duy trì chất lượng của thực phẩm ở mức tốt nhất cũng như kéo dài thời hạn sử dụng. Những loại thực phẩm thường được áp dụng công nghệ này là rau củ quả, thịt và các sản phẩm thịt, hải sản, thức ăn sẵn và thực phẩm khô đóng gói.
Trong công nghệ MAP, CO2 là loại khí quan trọng nhất do tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa CO2, N2 và O2 theo yêu cầu bảo quản đã nâng hạn sử dụng của thực phẩm tăng từ 1,5 - 3 lần so với phương pháp đóng bao bì truyền thống không sử dụng MAP.
Công nghệ khí cải tiến trong bảo quản thực phẩm
Để bảo quản thực phẩm bằng mang bao gói khí quyển hiệu quả nhất, điều quan trọng là phải tính toán nồng độ khí tối ưu, tốc độ hô hấp, độ khuếch tán khí qua màng, nhiệt độ bảo quản... phù hợp cho từng loại sản phẩm, do mỗi sản phẩm thực phẩm có hỗn hợp khí lý tưởng để đảm bảo tuổi thọ dài nhất có thể. Ví dụ, bằng cách giảm mức O2 và tăng mức độ CO2, làm chín trái cây và rau quả có thể bị trì hoãn, giảm lượng hô hấp và ethylene có thể giảm, làm mềm có thể chậm và thay đổi thành phần khác nhau liên quan đến chín có thể bị chậm lại.
Thông số kỹ thuật sử dụng khí cho từng loại thực phẩm
Bao bì chứa khí là một kỹ thuật được sử dụng để kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm tươi hoặc chế biến tối thiểu. Trong kỹ thuật bảo quản này, không khí xung quanh thực phẩm trong bao bì được thay đổi thành một thành phần khác. Sự pha trộn của khí trong gói phụ thuộc vào loại sản phẩm, vật liệu đóng gói và nhiệt độ bảo quản.
Khi lựa chọn màng bao bì của trái cây và rau quả, các đặc tính chính cần xem xét là độ thấm của khí, tốc độ truyền hơi nước, tính chất cơ lý, độ trong suốt, loại bao bì và độ tin cậy kín. Các loại bao bì truyền thống như LDPE (PVC mật độ thấp), PVC (polyvinyl clorua), EVA (ethylene-vinyl acetate) và OPP (theo định hướng polypropylene) không đủ thấm qua cho các sản phẩm như sản phẩm tươi, nấm và bông cải xanh. Vì trái cây và rau quả là sản phẩm hô hấp, cần truyền khí qua màng. Vỏ bao bì được thiết kế với những tính chất này được gọi là phim thấm. Các loại phim khác, được gọi là màng chắn, được thiết kế để ngăn ngừa việc trao đổi khí và chủ yếu được sử dụng với các sản phẩm không hô hấp như thịt và cá.
Tại Việt Nam, Rynan Agrifoods hiện đang là một trong những đơn vị chuyên cung cấp thiết bị đóng gói và màng bao bì nhựa ứng dụng công nghệ MAP trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm và công nghiệp. Các sản phẩm bao bì MAP của Rynan Agrifoods đều đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn QCVN 12-1 2011-BYT, giúp duy trì độ tươi ngon của thực phẩm, tăng thời gian bảo quản thực phẩm, tiết kiệm chi phí sản xuất và vận chuyển và giảm thiểu lãng phí thực phẩm.
Thiết bị đóng gói khí của Rynan Agrifoods
Về mặt công nghệ, O2 giúp giữ màu tươi và tự nhiên của các sản phẩm thực phẩm, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn khan khí (hiện diện trong một số loại cá và rau quả) và cho phép trái cây và rau tươi hít thở. Các mức O2 quá cao không làm giảm đáng kể lượng hô hấp và khoảng 12% O2 khi tỷ lệ hô hấp bắt đầu giảm. Do vậy, O2 nên được sử dụng ở mức thấp (3-5%) để có hiệu quả tích cực.
Trong khi đó, nồng độ CO2 cao giúp tăng hạn sử dụng cho thực phẩm, tuy nhiên, chất béo và nước hấp thụ CO2 dễ dàng và có thể gây ra biến đổi vị giác, làm mất độ ẩm. Vì vậy, nồng độ CO2 trong bao bì MAP cũng cần được xem xét cẩn thận. Mặc khác, để khống chế sự phát triển của vi khuẩn thì nồng độ CO2 cần ít nhất là 20% nên cần tính toán tỷ lệ để phù hợp khi sử dụng. Ví dụ, khi đóng gói thịt và cá, nồng độ CO2 cao là chất ức chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm. Trong trường hợp rau quả, CO2 không phải là một nhân tố quan trọng vì nồng độ CO2 trên 10% là cần thiết để ngăn chặn sự phát triển của nấm một cách đáng kể.
Công nghệ đóng gói khí cải tiến sẽ được giới thiệu trong khuôn khổ “Chợ công nghệ và thiết bị chuyên ngành trồng trọt, bảo quản và chế biến nông sản, thực phẩm” trong hai ngày 9-10/5/2019, tại Sàn Giao dịch Công nghệ TP.HCM - Techmart Daily, tòa nhà 79 Trương Định, phường Bến Thành, Quận 1, TP.HCM.
Sự kiện vào cửa tự do. Quý khách vui lòng điền form đăng ký trực tuyến để tiết kiệm thời gian check-in và nhận kỷ yếu thông tin công nghệ thiết bị:
Đăng ký tham dự khai mạc tại đây
Đăng ký tham dự hội thảo miễn phí tại đây
Để biết thêm thông tin, Quý vị vui lòng liên hệ:
Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ
Phòng Thông tin Công nghệ
79 Trương Định, P. Bến Thành, Q.1, TP. HCM
ĐT: (028) 3521 0735 - 3825 0602
ĐTDĐ: 0933 990 627 (gặp anh Vinh)
Email: tqvinh@cesti.gov.vn