Trung Quốc có hơn 80 thử nghiệm lâm sàng đang tiến hành hoặc chờ duyệt nhằm tìm phương pháp điều trị tiềm năng cho Covid-19, dịch bệnh do nCoV gây ra đã khiến hơn 69.000 người nhiễm bệnh và gần 1.700 người tử vong trên thế giới tính đến ngày 15/2. Các loại dược phẩm mới cùng với những liệu pháp điều trị truyền thống hàng nghìn năm tuổi được đăng ký trên Chinese Clinical Trial Registry, cơ sở dữ liệu nghiên cứu y sinh của Trung Quốc. Tuy nhiên, các nhà khoa học khuyến cáo chỉ những thử nghiệm được tiến hành cẩn thận mới giúp xác định phương pháp nào đem lại hiệu quả.
Tiến sĩ Soumya Swaminathan, phó giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho biết đội ngũ của họ đang đánh giá nhiều thử nghiệm ở Trung Quốc cũng như soạn thảo quy trình thử nghiệm lâm sàng để áp dụng thống nhất trên khắp thế giới. Nếu những thử nghiệm ở Trung Quốc không được thiết kế theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt với tham số nghiên cứu như nhóm kiểm soát, tính ngẫu nhiên và cách đo kết quả lâm sàng, nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh sẽ thất bại. Do đó, WHO đang làm việc với các nhà khoa học Trung Quốc để thiết lập tiêu chuẩn ngay từ đầu. Chẳng hạn, giai đoạn phục hồi hoặc suy yếu của người bệnh nên được đánh giá theo cùng một cách, bất kể phương pháp thử nghiệm.
Quy trình thử nghiệm lâm sàng của WHO được thiết kế để đảm bảo độ linh hoạt, cho phép giới nghiên cứu thu thập kết quả. Quy trình này sẽ so sánh 2 - 3 phương pháp điều trị có cơ sở khoa học, bao gồm phương pháp kết hợp thuốc HIV (lopinavir và ritonavir) và sử dụng thuốc kháng virus thử nghiệm remdesivir.
Hai loại thuốc HIV ngăn chặn enzyme mà virus cần để nhân lên. Trong nghiên cứu trên động vật, lopinavir và ritonavir làm giảm lượng virus corona gây hội chứng suy hô hấp cấp nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Thuốc remdesivir do công ty công nghệ sinh học Gilead ở Foster, California, sản xuất cũng chống lại virus corona thành công ở động vật. Hồi tháng 1, các nhà nghiên cứu báo cáo một người ở Mỹ sống sót sau khi mắc Covid-19 nhờ điều trị bằng remdesivir. Trong tuần đầu tháng 2, Trung Quốc tiến hành hai thử nghiệm có kiểm soát với thuốc remdesivir, dự kiến bao gồm 760 bệnh nhân Covid-19. Nghiên cứu sẽ hoàn thành vào cuối tháng 4 và nhà chức trách Trung Quốc có thể thông qua điều trị bằng loại thuốc này sớm nhất vào tháng 5, theo Shibo Jiang, nhà vi trùng học ở Đại học Phục Đán, Thượng Hải.
Trung Quốc cũng tiến hành vài thử nghiệm để kiểm tra chloroquine, thuốc điều trị sốt rét có khả năng tiêu diệt nCoV ở môi trường tế bào. Các nhà nghiên cứu cũng đang tìm hiểu liệu steroid có giúp giảm viêm ở người nhiễm Covid-19 nặng hay gây hại. Một thử nghiệm có kiểm soát khác trên 300 bệnh nhân kiểm tra huyết thanh từ bệnh nhân sống sót sau khi nhiễm nCoV. Phương pháp điều trị này dựa trên ý tưởng kháng thể ở bệnh nhân sống sót sẽ giúp người mới mắc bệnh chiến đấu với virus.
Hai thử nghiệm với tế bào gốc cũng được liệt kê trên hệ thống Chinese Clinical Trial Registry. Trong đó, một nhóm nghiên cứu ở bệnh viện First Affiliated của Đại học Chiết Giang sẽ tiêm tế bào gốc vào 28 bệnh nhân và so sánh kết quả với những bệnh nhân khác.
Khoảng 15 thử nghiệm đăng ký trên cơ sở dữ liệu theo dự kiến quy tụ hơn 2.000 tình nguyện viên và tập trung vào nhiều loại thuốc Đông Y. Một trong những thử nghiệm lớn nhất sẽ đánh giá song hoàng liên, một loại thảo dược chứa chiết xuất từ quả cây liên kiều (Forsythiae fructus) phơi khô. Thử nghiệm này sẽ được tiến hành trên 400 tình nguyện viên, bao gồm một nhóm kiểm soát.
Theo Jiang, trong quá trình tiến hành các thử nghiệm, WHO sẽ tham vấn phương án điều trị nào nên tiếp tục và phương án nào nên loại bỏ. Ông cũng hy vọng các liệu pháp tốt cho hiệu quả rộng hơn sẽ tiếp tục được nghiên cứu sau khi đại dịch kết thúc.
An Khang (Theo Nature)